Zie jij het ook gebeuren?
Antwoorden geven terwijl je wil dat mensen zelf tot oplossingen komen. Nieuwe structuren aanreiken wanneer mensen er om vragen, terwijl je er juist los van wilt komen.
Wanneer je betrokken bent bij een organisatieverandering herken je vast dit soort tegenstrijdigheden; wat we willen is niet in lijn met wat we doen. Onbewust leiden we de verandering vanuit oude patronen, waarmee we niet het gedrag uitlokken dat we wensen bij de ander.
Van sturen naar zelfsturen
Steeds meer organisaties maken de beweging van sturend naar zelfsturend organiseren. Ik zie het veel in de zorg. Hoewel het verschillende uitingsvormen kent, ontstaat het vaak vanuit eenzelfde principe en behoefte.
We ervaren ‘sturing van bovenaf’ niet langer als de beste vorm van organiseren. Het biedt onvoldoende ruimte aan het vakmanschap van professionals en sluit te weinig aan bij de unieke behoefte van de cliënt.
Hoe dichter je de verantwoordelijkheden en bevoegdheden bij de cliëntvraag belegt, hoe beter de oplossing voor de betreffende cliënt.
Hoe het kan werken, ervaar ik momenteel bij diverse opdrachtgevers in de zorg. Het is een intensief proces voor organisaties met een sterk geloof in hun visie én een lange adem.
Wat ik opmerk in de beweging
Ik zie mensen die de essentie van de verandering begrijpen; dat zij vanuit vakmanschap en vertrouwen in eigen kunnen tot betere antwoorden komen in de dagelijkse praktijk. Ik zie mensen die de ruimte opzoeken en loskomen van structuren die hen eerder beperkte.
Ik zie óók waar het moeilijk gaat; mensen die nog niet voelen wat het kan opleveren, en wachten tot het weer overwaait. Mensen die verzuchtend vragen om een leidinggevende, roepen om meer sturing en duidelijkheid. Ik zie onzekerheid en verdriet, verlangen naar de tijd dat alles duidelijk was.
Ál dit gedrag laat zien dat de gewenste beweging gaande is. Dat er, naast een structuurverandering, ook een psychologische verandering bezig is bij de mensen. Goed nieuws dus!
Wat helpt en wat vooral niet
Het helpt wanneer je deze menselijke reacties op de juiste manier weet te interpreteren in het licht van de gewenste beweging. Zodat je begrijpt waar het vandaan komt en wat jij als manager, adviseur of coach beter kunt doen én laten.
Het helpt niet wanneer je met man en macht de controle probeert te houden op het gedrag van mensen, pijn en teleurstelling wil voorkomen of onzekerheid wegnemen door antwoorden te geven en oplossingen voor ze te bedenken. Bijvoorbeeld in de vorm van nieuwe structuren en systemen. Het brengt de beweging terug bij af.
Wat logisch is in de beweging
De trekkracht naar de oude situatie is enorm en dat is logisch als je er met een systemische bril naar kijkt. Alles in het systeem is namelijk onbewust gericht op behoud van wat er was. Dat verklaart een hoop.
Dit begrijpen en vervolgens weten hoe je de beweging de goede kant uit helpt blijkt een belangrijke succesfactor.
Net als helder zijn over het gewenste gedrag; dit doen we niet meer, dit doen we wel. Hoe concreter, hoe beter. En het gesprek aangaan over wat je mensen ziet doen en wat dat betekent in het licht van de beweging.
Hoe duidelijk is de gewenste situatie eigenlijk? Als je het 10 mensen vraagt, krijg je dan 10 dezelfde antwoorden? Weet men eigenlijk wel wat de bedoeling is?
Hoewel het feitelijk om een gedragsverandering gaat, valt me op dat er in veranderingen als deze fors wordt ingestoken op een structuuraanpassing. Ook nodig, maar alleen als het ondersteunend is aan het gewenste gedrag. In de praktijk lokken nieuwe structuren nogal eens oud gedrag uit. En dat brengt je weer terug bij af.
Jij kunt het óók zien
Wat ik zie, kun jij ook leren zien. Sterker nog; je kunt het leren begrijpen én vervolgens de juiste dingen doen.
ANDERS KIJKEN – ANDERS DENKEN – ANDERS DOEN
Dus speel jij, als manager, adviseur of coach, een belangrijke rol in een beweging als deze en ben je toe aan een frisse kijk?
Dan laat ik je graag zien en ervaren hoe je de gedragskant beter leert regisseren. Stel een groepje vakgenoten samen en ik help jullie aan de hand van casuïstiek tot nieuwe inzichten en praktische handvatten.
Of vraag me een workshop te verzorgen waarin ik jou en je collega’s laat ervaren hoe de systemische bril kan werken voor jullie organisatie.
Neem contact met me op.