Als jij een professional bent, vraag je het volgende dan eens af:
Sta je weleens stil bij hoe jij je verhoudt tot je vak? Waar jij van bent, wat je wilt in je vak, waar je passie zit en waar je je verbonden mee voelt? Denk je er weleens over na wanneer je het als professional goed doet en het ‘goede’ doet?
Dit soort diepgaande vragen stel je jezelf niet dagelijks. Ze gaan over je professionele identiteit, volgens Manon Ruijters (2015),de grondlegger van het gedachtegoed, ook wel het vergeten hart van de professional.
Je professionele identiteit als houvast in onzekere tijden
Wanneer je in je werk geconfronteerd wordt met grote veranderingen, dan geeft het je houvast als je weet waar je van bent, “..zodat je weet wat je wel en niet kunt loslaten, zonder jezelf kwijt te raken” (Manon Ruijters, Je Binnenste Buiten, over professionele identiteit in organisaties, 2015).
Zie het als jouw fundamentele basis in je werk.
Ik geloof dat het onderzoeken en ontwikkelen van Professionele Identiteit weleens de missende schakel zou kunnen zijn in grote veranderingsprocessen, zoals de transities in de Zorg- en Welzijnssector.
Daarom ben ik er wat verder ingedoken zodat ik de inzichten en ervaringen rond dit gedachtegoed met je kan delen. In de hoop dat het je inspireert en mee na te denken over de toepassingsmogelijkheden in de praktijk.
De professional weer aan zet
Nu voor veel zorgorganisaties duidelijk is dat meer regels en systemen niet de gewenste kwaliteit gaat opleveren, richt de blik zich op jou als professional.
Jij mag het (weer) zelf gaan doen.
Woorden als zelfsturing, eigenaarschap, persoonlijk leiderschap en ruimte nemen vliegen je om de oren.
Ja, lekker dan, zal je misschien denken. Het vuurtje is inmiddels langzaam uitgedoofd. Omdat ik me moest voegen naar regels, procedures en systemen is er weinig overgebleven van mijn professionele identiteit.
Zie het onderzoeken van je professionele identiteit juist daarom als een kans om weer terug te gaan naar de kern van je professie, jouw vuurtje. Want hoeveel veranderingen er ook op je pad komen, als professional blijf je gedreven om ‘goed’ werk te willen leveren.
Een eigen verkenning
Een grote verandering in 2017, was voor mij de overstap van een vaste baan naar het zelfstandig ondernemerschap. Dat was een mooie aanleiding om mijn eigen professionele identiteit te gaan verkennen. Een beetje fundament bij zo’n verandering kan vast geen kwaad, was mijn gedachte.
Ik vond een groepje vakgenoten (HRD-adviseurs) bereid om met behulp van de Dialoogkaarten ‘Ons Binnenste Buiten’ (Manon Ruijters, 2015), naar onszelf en onze professie te kijken.
We kozen ieder een kaart met een foto die ons aansprak en beantwoordden de vragen op de achterkant.
Treffende vragen
De vragen waren treffend en brachten ons verassend snel de diepte in. Het zijn vragen over je persoonlijke domein, zoals je drijfveren en waarden, of je expertisegebied. Maar ook over de manier waarop de maatschappij of vakgenoten naar je professie kijken en hoe dit van invloed is op jou.
En er zijn vragen die de verbinding met je verleden, heden of toekomst maken, zoals verlangens, ervaringen of de invloed van je opvoeding.
Ik heb het ervaren als een waardevolle en vooral diepgaande manier van onderzoeken die je echt helpt om je professionele identiteit te verhelderen; waar ben jij van en hoe geef jij kleur aan je werk.
Je voelt snel aan dat de vragen er toe doen; ze geven je inzicht in waarom het ergens wringt of juist stroomt in de uitoefening van je werk. Deze inzichten helpen je verder in je ontwikkeling als professional.
Sommige vragen waren best pittig en heb ik mee genomen ter overdenking.
Met één sessie ben je er overigens ook niet. Het vraagt echt wat meer tijd om dit goed uit te diepen met elkaar.
Hoe en waar te gebruiken?
Er zijn nogal wat werkomgevingen te bedenken die onderhevig zijn aan veranderingen, maar ik neem hier graag het werk van de zorgprofessional als voorbeeld:
Je drijfveren om in de zorg te gaan werken, sluiten namelijk niet vanzelfsprekend meer aan bij de huidige manier van kijken naar en denken over de zorg. Wat we vroeger verstonden onder ‘goed zorgen’, vinden we nu helemaal niet meer goed.
De zorg is inmiddels van ons allemaal en iedereen heeft een mening over wat goed is en wat niet. Dit kan behoorlijke spanning geven in je professionele identiteit.
Daarbij zie je de beweging die ’terug gaat naar de bedoeling’, waarbij onnodige regels en systemen weer plaats moeten maken voor het gezonde verstand van de zorgprofessional. In deze ontwikkeling past de verkenning naar professionele identiteit erg goed.
In zo’n veranderende context zal je je opnieuw moeten ‘identificeren’ met je professie, zonder jezelf kwijt te raken. Wanneer dat lukt, ervaar je stevigheid, veerkracht en richting. Je voelt weer de regie over je eigen ontwikkeling en loopbaan.
Doen zich veranderende omstandigheden voor, dan kun je vanuit die stevige basis onderzoeken hoe dat bij je past en wat je er mee kunt en wilt.
Hoe verder?
Ik geloof dat het onderzoeken van professionele identiteit zeer waardevol kan zijn bij professionaliserings-vraagstukken in organisaties. Met name wanneer er sprake is van veranderende omstandigheden die de professionele identiteit raken en waarbij de essentie van iemands vak onder druk komt te staan.
Ook gegrepen?
Ben jij professional en lijkt het je leuk om over dit thema verder te sparren. Omdat je er zelf mee aan de slag wilt of omdat je de meerwaarde voor je organisatie ziet?
Dan kom ik graag met je in contact!
